اشترانکوه حدود ۴۲۵۰ متر
شیرکوه حدود ۴۰۷۵ متر
قالی کوه حدود ۴۰۵۰ متر
تفتان ۴۰۲۵ متر
نیزوا۳۸۱۰ متر
سهند حدود ۳۷۰۰ متر
الوند حدود ۳۷۰۰ متر
میشو یا علمدار حدود ۳۰۰۰ متر
۳-۱۷موقعیت جغرافیایی
ا یران با ۱۸۵۸۱۹۵ کیلومتر مربع مساحت از شمال با ارمنستان، آذربایجان، و ترکمنستان هر سه از جمهوریهای شوروی سابق و دریای خزر، از مشرق با افغانستان و پاکستان، از مغرب با ترکیه و عراق و از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان همسایه است. مساحت ایران یک پنجم مساحت آمریکا و تقریبا سه برابر فرانسه است . ایران در قلب خاورمیانه همچون پلی دریای مازندران بزرگترین دریاچه جهان را به خلیج فارس و دریای عمان، از شمال به جنوب وصل میکند و گذرگاهی است برای ارتباطات فرهنگی – سیاسی دنیای شرق و غرب.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

چشمه های زلال، باغهای پسته، دشتهای پر از لاله، فصلهای متنوع، کوهها و صخره ها، شبهای پرستاره، سرزمینهای ناهموار بی انتها، آتشفشانهای غیر فعال پوشیده از برف، جنگلهای سرپوشیده کوهپایه های البرز و سواحل زیبای دریای خزر از جمله دیدنیهای زیبای ایران هستند که همه ساله توجه بسیاری از جهانگردان را به خود جلب می کند.. در کنار خصوصیات مورد توجه سرزمین بزرگ ایران که از نظر جهانگردی اهمیت بسیار زیادی دارد، وجود کوههای بلند، دشتهای پهناور، صحراها، رودخانه ها و دریاچه های مختلف، همگی در کنار یکدیگر شرایط جغرافیائی بخصوصی بوجود آورده اند که در هر موقع سال می توان هر یک از چهار فصل را در یکی از مناطق ایران پیدا کرد.
۳-۱۸ صنعت گردشگری در ایران
این صنعت از ظرفیت‌های بسیار بالایی برای رشد و توسعه برخوردار است. بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، ایران رتبه دهم جاذبه‌های باستانی و تاریخی و رتبه پنجم جاذبه‌های طبیعی را در جهان دارا است و یکی از امن‌ترین کشورهای منطقه و جهان از لحاظ امنیت برای گردشگران خارجی است. در سال ۲۰۰۶، در حدود ۷۵۰ هزار گردشگر خارجی از ایران بازدید کرده‌اند و این در حالی است که در این سال ۸۴۲ میلیون جهانگرد در دنیا سفر کرده‌اند.
به نظر کارشناسان، این صنعت از توسعه‌ای که شایستهی آن است برخوردار نبوده‌است. از دلایل آن می‌توان به آماده نبودن بسترهای اقتصادی مناسب در ایران برای جذب سرمایه‌گذاری در ساخت هتل و سایر صنایع جانبی این حوزه اشاره کرد. بی‌خبر بودن سرمایه‌گذاران از زمینه‌های موجود در ایران و تبلیغات ضعیف و نیز انتشار اخبار منفی از ایران، محدودیت‌های اجتماعی و مذهبی برای گردشگران خارجی و همچنین تنش‌های سیاسی با بعضی کشورهای غربی نیز از دیگر موانع در راه رشد صنعت گردشگری در ایران است.
در مقایسه با ایران، برخی کشورها توانسته‌اند کارنامه موفقی را در این زمینه از خود برجای بگذارند. به طور مثال تنها در سال ۲۰۰۷ میلادی، حدود ۱۵ میلیون گردشگر خارجی از شهردبی در کشور امارات متحده عربی در جنوب خلیج فارس دیدار کردند. این در حالی است که کشور ایران با سهمی کمتر از یک پانزدهم تعداد گردشگران شهر دبی در سال مشابه، تنها کمتر از یک درصد سهم درآمد جهانی از صنعت توریسم را به خود اختصاص داده‌است.

۳-۱۹ جاذبه‌های گردشگری ایران

۳-۱۹-۱ جاذبه‌های طبیعی

مناطق شمالی

سواحل دریای خزر از مهم ترین قطب‌های گردشگری ایران است که هر ساله مشتاقان بسیاری را برای گذراندن اوقات فراغت به سوی خود جلب می‌کند. جلگه باریک و ممتد به طول ۷۰۰ کیلومتر از آستارا تا گرگان، آب و هوای معتدل، آب دریا با املاح کم و عمق مناسب، این ناحیه را به عنوان محل مساعدی برای شنا، تفریح و استراحت ساخته است. در ناحیه خزری جنگل‌های انبوه و پیوسته روی دامنه هاالبرز روییده است و مسافرانی که در جاده‌های کناره‌ای سفر می‌کنند در یک سمت چشم انداز دریای آبی و سمت دیگر جنگل سرسبز و طراوت و دلپذیری آن را بر دامنه کوه‌ها مشاهده می‌کنند. مناطق ییلاقی و سرسبز کلاردشت، دریاچه ولشت، تالاب انزلی و ماسوله از دیدنی‌های این ناحیه هستند. منطقه کوهستانی ماسوله در استان گیلان که حدود ۳۰ آبادی کوچک و بزرگ را دربردارد خانه‌ها با بهره گرفتن از چوب و پنجره‌های مشبک چوبی به صورت مشرف بر یکدیگر در دامنه کوه بنا شده‌اند. از جمله جاذبه‌های طبیعی این ناحیه پارک جنگلی سی سنگان است که در شرق شهرستان نوشهر قرار دارد. در این ناحیه جنگلی امکاناتی نظیر میز و نیمکت هایچوبی، سرویس‌های بهداشتی، آلاچیق چوبی، اجاق‌های آتش و چادرهایی جهت اسکان مسافران ساخته شده است که البته به نسبت انبوه مسافران ناکافی است. متأسفانه در این ناحیه به دلیل عدم فرهنگ صحیح استفاده از پارک و کارهایی نظیر روشن کردن آتش زیر درختان، کندن پوست درختان با چاقو، ریختن زباله و استفاده از تفنگ‌های ساچمه‌ای محیط زیست تخریب می‌شود.
یکی دیگر ار جاذبه‌های برجسته طبیعی در شمال ایران پارک ملی گلستان است که بین گنبد کاووس و بجنورد قرار دارد. در این پارک همانند پارک‌های ملی دیگر کشورها، منطقه‌ای به بخش تفرجگاه اختصاص یافته که سالیانه صدهاهزار نفر به آن وارد می‌شوند. تجمع بیش از اندازه توریست‌ها در مراکز تفریحی این ناحیه سبب، آسیب رساندن به پوشش گیاهی و فرار و جایه‌جایی غیر عادی حیوانات می‌شود و آلودگی‌های ایجاد می‌کند.
سواحل جنوبی ایران
کناره های‌خلیج فارس و تنگه هرمز به دلیل آب و هوای گرم برای گذراندن اوقات فراغت به ویژه در فصل زمستان مناسب است. جنگل‌های سحرآمیز حرا در سواحل بندرعباس که به هنگام جذر و مد تا نیمه به زیر آب می‌روند و هنگام جزر سر از آب بیرون می‌آورند از دیدنی‌های این ناحیه است.
مناطق غرب و شمال غربی
ارتفاعات البرز و زاگرس در هنگام زمستان که پوشیده از برف استحوزه‌های ورزش زمستانی را تشکیل می‌دهند. در فصل تابستان دامنه‌ها این ارتفاعات با آب و هوای معتدل، چشم اندازهای طبیعی زیبا، آبشارها، جشمهسارها و غارهای طبیعی به نواحی جاذب تبدیل می‌شوند. دامنه‌های سبلان و سهند در آذربایجان و اردبیل منطقه دماوند در البرز و… از نواحی عمده جذب مسافر در فصل تابستان است. از حوزه‌های مهم ورزش زمستانی در ایران می‌توان آبعلی، دیزین، شمشک و توچال را در ارتفاعات البرز نام برد.
آب‌های معدنی یکی از عوامل توسعهٔ گردشگری در هر ناحیه محسوب می‌شود. با نگاهی به نقشه پراکندگی چشمه‌های آب معدنی ملاحظه می‌کنیم که اکثر این چشمه‌ها در مناطق فعال زمین‌شناسی چون سرعین، لاریجان، آوج و … تمرکز یافته‌اند.

۳-۱۹-۲ جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی

اماکن مقدس مذهبی

در ایران مراکز و اماکن مقدس مذهبی مهم ترین قطب‌های جاذبه گردشگری را تشکیل می‌دهند. شهر مشهد به دلیل وجود بارگاه امام رضا (ع) مهم ترین قطب مذهبی کشور است. همه ساله تعداد زیادی از زائران ایرانی و خارجی از کشورهای همسایه و مسلمان به این شهر سفر می‌کنند. در اطراف حرم مطهر نیز بناهای متعددی، چون صحن مسجد گوهرشادو … وجود دارد که از نظر کاشی کاری، معماری و هنرهای تزئینی از جالب ترین بناهای مذهبی اسلامی به شمار می‌رود. بارگاه حصرت معصومه (ع) در شهر مذهبی قم، شاهزاده عبدالعظیم حسنی در شهر ری و شاهچراغ فرزند امام کاظم (ع) در شهر شیراز و بارگاه سید جلال الدین اشرف، برادر امام رضا در شهر آستانه اشرفیه نیز از جمله مراکز مهم گردشگری مذهبی ایران به شمار می‌روند. در شهر مشهد به دلیل حجم میلیونی زائر در ایام تعطیل چون عید نوروز هتل‌ها مراکز تفریحی و رستوران‌های بسیاری در این شهر وجود دارد.
از جمله اماکن مهم و بزرگ مذهبی در ایران دو شهر بزرگ قم و مشهد می باشد که زیارت گاه شیعیان ایرانی و خصوصا شیعیان خارج از کشور ایران می باشد . چرا که این دوشهر بارگاه امام رضا و حضرت معصومه می باشد که نزد شعیان از جایگاه خاصی برخوردار می باشد .
قُمْ از کلان‌شهرهای ایران است که در ۱۲۵ کیلومتری جنوب تهران پایتخت ایران واقع شده‌است. این شهر در کنار رودخانهی قمرود و در دشت قم قرار دارد. شهر قم مرکز استان قم و نیز مرکز شهرستان قممی‌باشد.
این شهر در شاهراه مواصلاتی و حمل و نقل ایران واقع شده و از یک سو رابط بین استان‌های صنعتی ایران با تهران و از سویی دیگر رابط استان‌ها و شهرهای جنوبی ایران با استان‌ها و شهرهای شمالی است. این اهمیت منحصر به حاضر نیست و در گذشته نیز قم به دلیل قرار گرفتن در مسیر راه ابریشم دارای اهمیت ارتباطی بوده است.
طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران شهر تعداد ۱٬۰۷۴٬۰۳۶ نفر جمعیت دارد. با این جمعیت قم در رتبهی هشتمین شهر پرجمعیت ایران قرار می‌گیرد. رشد جعیت قم ۱٬۳ درصد است که جزء بالاترین نرخ رشد جمعیت در ایران است. بیش‌تر ساکنان شهر مسلمان و شیعهی دازده امامی هستند و تعدادی از اقلیت‌های دینی زرتشتی و مسیحی در شهر ساکن هستند.
به شهر قم لقب‌های فراوانی نسبت داده می‌شود اما لقب رسمی و مورد استفاده در رسانه‌ها و همین‌طور شهرداری قم «پایتخت مذهبی ایران و قطب فرهنگی» است. از قم با عناوینی چون: حرم اهل بیت، شهر علم، مرکز تجمع اقوام مختلف ایران، ارزان‌ترین شهر ایران، شهر سوهان، شهر شیرینی، شهر غنبید کلم محلی که در قم کشت می‌شود)، آشیانهی آلمحمد، مدینه المومنین، استراحتگاه مؤمنین، دارالموحدین و شهر کریمهی اهل بیت یاد می‌کنند.
قم به عنوان پایتخت فرش ابریشمی ایران و جهان، پایتخت کامپیوتری ایران،پایتخت اینترنتی جهان شیعه و پایتخت دوم ادبیات کودک و نوجوان ایران، قطب تولید موتورسیکلت در ایران، قطب تولید نرم‌افزارهای علوم اسلامی،یکی از سه قطب تولید کیف و کفش در ایران دومین قطب انتشار کتاب پس از تهرانو بزرگ‌ترین قطب انتشار کتاب‌های دینی در خاورمیانه نیز شناخته می‌شود.
سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران این شهر را «مادر نظام جمهوری اسلامی» نامیده است. حسن روحانی، رئیس جمهور ایران نیز قم را «بزرگ‌ترین مرکز نشر آثار و معارف اسلام و شیعه در جهان» خوانده‌است.
این شهر مدفن فاطمه معصومه دختر موسی بن جعفر، پیشوای هفتم شیعه و به طور سنتی محل اقامت بسیاری از روحانیون بلندپایهی شیعه بوده و بزرگ‌ترین حوزه علمیه‌ی ایران و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه‌ی ایران در این شهر قرار دارد. دبیرخانهی مجلس خبرگان رهبری ایران نیز در این شهر واقع‌است. اهمیت زیارتی این شهر در درجهی نخست مربوط به مرقد فاطمه معصومه بوده و سپس به دلیل وجود مزارهای متعدد علویان و نوادگان امامان و همین‌طور مسجد جمکران است. این شهر پس ازمشهد دومین شهر زیارتی ایران است. جداشدن عتبات عالیات از ایران و پیوستن آن به امپراتوری عثمانی از یک سو و دور بودن مشهد از نواحی مرکزی ایران باعث شده که قم از دوره صفویه به بعد پذیرای زائران بیش تری باشد.
قیام‌ها و شورش‌های پیاپی مردم قم باعث شده تا این شهر در طول تاریخ بارها توسط حاکمان و فرمانروایان ویران شده و از نو آباد شود.
مشهد کلان‌شهری در شمال شرقی ایران و مرکز استان خراسان رضوی است. این شهر در زمانافشاریان، پایتخت ایران بود. مشهد با ۳۲۸ کیلومتر مربع مساحت، دومین شهر پهناور ایران بعد از تهران است. بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ این شهر با ۲٬۷۶۶٬۲۵۸ تن جمعیت، دومین شهر پر جمعیت ایران پس از تهراناست. این شهر به واسطهی وجود حرم علی بن موسی‌الرضا، هشتمین امام مذهب شیعه، سالانه پذیرای بیش از ۲۷ میلیون زائر از داخل و دو میلیون زائر از خارج از کشور است.
شهر مشهد در حوزهی رودخانهی کشف‌رود و در دشت مشهد بین کوه‌های هزارمسجد و بینالود گسترده شده‌است. این شهر در طول جغرافیایی ۵۹ درجه و ۱۵ دقیقه تا ۶۰ درجه و ۳۶ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۴۳ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۸ دقیقه قرار دارد. بیشینهی ارتفاع شهر مشهد ۱۱۵۰ متر و کمینهی آن ۹۵۰ متر است. شهر مشهد دارای آب و هوای متغیر، اما معتدل و متمایل به سرد و خشک است و از تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های سرد و مرطوب برخوردار است. بیشینهی درجه حرارت در تابستان‌ها ۴۳ درجه بالای صفر و کمینهی آن در زمستان‌ها ۲۳ درجه زیر صفر است.
مشهد دارای ۱۳ منطقهی شهرداری است و شهردار آن، توسط شورای شهر ۲۵ نفره انتخاب می‌شود. این شهر دارای یک فرودگاه بین‌المللی، یک ایستگاه راه‌آهن و سه پایانه است که ارتباط آن با شهرهای دیگر را ممکن می‌سازد. حمل و نقل داخلی مشهد، توسط سامانهی تاکسی‌رانی و اتوبوس‌رانی و قطار شهری انجام می‌شود. اقتصاد مشهد متکی به گردشگری مذهبی با تمرکز بر حرم امام رضا است. در کنار آن، وجود مراکز تجاری بزرگ و امکانات پزشکی قابل توجه، موجب رونق گردشگری تفریحی و گردشگری سلامت در این شهر نیز شده‌است.
بیش از ۹۳٪ مردم مشهد فارسی‌زبان هستند. تراکم جمعیت در مشهد بیش از نه‌هزار تن در هر کیلومتر مربع است. این شهر در سال ۱۳۸۸ رسماً به عنوان پایتخت معنوی ایران انتخاب شد. هم‌چنین مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال ۲۰۱۷ برگزیده شده‌است.

ابنیه و آثار تاریخی

استان فارس با بناهای باستانی چون تخت جمشید، نقش رستم و خرابه‌های استخر، تخت سلیمان، پاسارگاد (مقبره کوروش) و آثار تاریخی پس از اسلام چون مسجد و حمام و بازار وکیل شیراز، دروازه قرآن و آرامگاه حافظ و سعدی از قطب‌های عمده گردشگری فرهنگی و تاریخی کشور محسوب می‌شود و پایتخت فرهنگی ایران میباشد.شهر اصقهان نیز با وجود میدان نقش جهان، عمارت عالی قاپو، مسجد امام خمینی (ع)، مسجد شیخ لطف‌الله، بازار قیصریه، سی وسه‌پل، پل خواجو و کاخ چهل ستون گنجینه‌ای ازهنرهای گوناگون معماری، مینیاتور، کاشی کاری و حجاری را به وجود آورده است.

۳-۲۰ آمار و ارقام در رابطه با گردشگری در ایران

در نیمه نخست سال ۱۳۹۱، استان‌هایی که بیشترین گردشگر خارجی را داشته‌اند به ترتیب خراسان رضوی، ایلام، آذربایجان غربی، اردبیل، آذربایجان شرقی، تهران، خوزستان، گیلان، سیستان و بلوچستان و کردستان اعلام‌شدند. به نظر می‌رسد دلیل دوم شدن ایلام در این مقاصد، ورود گردشگران عراقی از مرز ایلام به ایران است. همین قاعده برای سیستان و بلوچستان هم وجود دارد؛ گردشگران افغانستان و پاکستان از این مسیر به ایران می‌آیند.

۳-۲۱ عملکرد سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بعنوان یکی از بخش‌های سازمان میراث فرهنگی، متولی اصلی امر گردشگری در کشور می‌باشد. سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، بازاریابی و تبلیغات در امر گردشگری داخلی و خارجی در حوزه‌ی این معاونت انجام می‌شود.

عملکرد این سازمان در جهت جذب گردشگر خارجی، معرفی و اطلاع‌رسانی تا چند سال اخیر بسیار محدود بود. اما چند سالی است که ضرورت این امر برای سازمان مسجل شده، حرکت‌هایی در این زمینه انجام شده است. دفتر بازاریابی و تبلیغات به طور تخصصی در این سازمان امور بازاریابی و اطلاع‌رسانی را برعهده دارد. فعالیت‌های این حوزه به سه بخش ستاد نمایشگاه‌ها ـ بخش سایت و پرتال سازمان و نیز بازاریابی و تبلیغات تقسیم می‌شود.

بازاریابی و تبلیغات گردشگری خارجی در این سازمان در قالب طرح‌های زیر اجرا می‌شود:

۱ـ برگزاری نمایشگاه‌هایی در خارج از کشور مانند نمایشگاه جاتا در ژاپن.

حضور در این نمایشگاه‌ها جهت شناسایی توانمندی‌های ایران، فرهنگ سازی و جذب گردشگر بسیار مفید است این عامل تا ۳۰ درصد در جذب گردشگر تأثیر دارد. تاکنون ایران در ۱۹ نمایشگاه بین‌المللی شرکت کرده است. البته این حضور باید به طور مستمر و سالانه باشد.