بحث، نتیجه‏گیری و ارائه پیشنهادها
مقدمه
یکی از مهمترین بخشهای یک تحقیق، فصل نتایج و پیشنهادهای آن میباشد. بیشتر کوششهایی که در فرایند تحقیق صورت میگیرد، در واقع برای دستیابی به نتایج و پیشنهادهای تحقیق است؛ چرا که هدف از انجام تحقیق یافتن راهحل برای مشکلاتی است که وجود دارند و یا شناسایی عوامل مؤثر بر یک مقوله مهم در سازمان که توجه بدان منجر به افزایش کارایی و اثربخشی میشود. در تحقیق حاضر محقق به بررسی تأثیر میزان توجه به اقدامات مدیریت منابع انسانی بر عملکرد سازمانی تعاونیهای تولید کشاورزی استان گیلان پرداخته تا زمینه را برای ایجاد آگاهی بیشتر در بین مسئولین نسبت به این دو مقوله فراهم آورد. از اینرو با بررسی نتایج به دست آمده پیشنهادهایی ارائه خواهد شد تا بتوان به این مهم دست یافت.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بحث و نتیجه‌گیری درباره یافته‌های پژوهش:
فرضیه های پژوهش:
فرضیه اول: بین میزان توجه به مولفه کارمندیابی و عملکرد تعاونیهای تولید کشاورزی استان گیلان رابطه معناداری وجود دارد.
برای بررسی وجود یا عدم وجود رابطه بین مولفه های مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمانی (فرضیه های اول تا پنجم) و پی بردن به معناداری یا عدم معناداری رابطه مذکور از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. یافته های پژوهش در خصوص فرضیه اول نشان میدهد که رابطه بین کارمندیابی و عملکرد سازمانی در حد ۱۴۶/۰ معنادار است. نتیجه به دست آمده را میتوان اینگونه تببین نمود که با افزایش آگاهی مدیران از راهبردهای کارمندیابی بستر لازم برای ارتقای عملکرد سازمان فراهم میآید.
معمولاً پیدا کردن کارکنان مناسب و واجد شرایط، یکی از مهمترین مسائل مدیریت منابع انسانی محسوب میشود؛ بهخصوص وقتی که شرکت با ماهیت بازار نیروی کار محلی یا منابع انسانی موجود آشنایی نداشته باشد. پیدا کردن داوطلبانی که شایستگی احراز شغل مورد نظر را داشته باشند و از طرف دیگر، برقراری انطباق میان فرهنگ سازمانی و فرهنگ فرد، فرایند کارمندیابی را با مشکلات بیشتری مواجه کرده است. به این معنا که شرکت مجبور است، برای یافتن کارکنانی با تواناییها، رفتارها، ارزشها و باورهای یکسان و همخوان با خود، جستجوی بیشتری را انجام دهد (چینذر و همکاران، ۱۹۹۷، به نقل از جوادین و حیدری، ۱۳۸۳). سازمانهایی که بهدرستی بدانند چه نوع نیروی انسانی نیاز دارند در مورد نیرویابی و جذب نیروهای انسانی با رعایت کامل موازین و صلاحیتهای لازم اقدام به استخدام نموده و در مرحله بعدی تلاش لازم را جهت حفظ و نگهداری این نیروها بهکار میبرند تا بر ترک خدمت کمتری مواجه شوند. اگر سازمانها بتوانند دلایل و عوامل موثر ترک خدمت یا عدم جذب افراد متخصص را درک نمایند؛ قادر خواهند بود تا با به کارگیری راه های صحیح و پیشبینیهای لازم، قبل از کنارهگیری افراد، با بهره گرفتن از روشها و اقدامات مطمئن، مدیریت موثری را در فرایند نیرویابی، جذب و نگهداری نیروهای انسانی متخصص بهکارگیرند. عدم شناخت صحیح از نحوه یافتن منابع انسانی متخصص چگونگی جذب آنها و فراهمآوردن شرایط و جاذبههای شغلی بهمنظور حفظ و نگهداری آنها باعث میشود به مرور زمان، سازمانها با فقدان مهارتهای لازم روبرو شده که نتیجه آن کاهش اثربخشی سازمان خواهد بود. استخدام مناسب موجب میشود که سازمان با کاهش تولید یا تنزل کیفی خدمات مواجه نشود، میزان نارضایتی کارکنان کاهش یابد، و عده کمتری متقاضی انتقال به سازمانهای دیگر باشند. با استخدام افراد مناسب برای کار مناسب میتوان از اتلاف عمر کاری افراد که به اشتباه استخدام میشوندجلوگیری کرد، ضمن اینکه در سازمان نیز ساعتها و روزهای متعدد عمر عدهای از مسئولان در راه آموزش استخدامشدگان نامناسب تلف نمیشوند. استخدام مناسب برای سازمان شهرت به ارمغان میآورد و همین شهرت موجب میگردد که در آینده افراد شایستهتری متقاضی استخدام در سازمان گردند. در نتیجه، استخدام مناسب را میتوان نوعی عامل بیداری اجتماعی دانست که هر چند در معیار محدود تحقق میپذیرد، اما ثمرات آن قابل ملاحظه است.
فرضیه دوم: بین میزان توجه به مولفه آموزش و بالندگی و عملکرد تعاونیهای تولید کشاورزی استان گیلان رابطه معناداری وجود دارد.
با توجه به داده های حاصل از ضریب همبستگی پیرسون میتوان استنباط کرد بین مولفه آموزش و بالندگی و عملکرد سازمانی رابطه معنادار منفی وجود دارد.
امروزه سازمانها در دهکده جهانی برای کسب موفقیت و بهبود عملکرد خود نیازمند هماهنگی و تطبیق خود با شرایط جدید و متحول هستند. در این راستا سازمانها از ابزارهای مختلفی برای دستیابی به این هدف استفاده میکنند. یکی از این ابزارها آموزش سازمانی است. در واقع در دنیای رقابتی امروز آموزش سازمانی از طریق ارائه و ایجاد ایدهها و دانش جدید، افزایش توانایی درک و استفاده از آنها بستر و شرایط لازم را برای بهبود عملکرد سازمانی و مزیتهای رقابتی فراهم میکند.
شاید یکی از دلایل این نتایج ناشی از متفاوت بودن ملاکهای اندازه گیری دو متغیر تسلط فردی از آموزش سازمانی و عملکرد سازمانی باشد. به این معنا که دستیابی به ملاکهای تسلط فردی لزوماً به معنای بروز مهارتهای یادگرفته شده نیست و جهت تبدیل این مهارتها به عملکردهای عالی سازمانی، بستر مناسبی لازم است که این رفتارها تبلور یابد. بنابراین شاید یکی از دلایل معنیدار نبودن ارتباط تسلط فردی (آموزش سازمانی) با عملکرد سازمانی ناشی از ناکافی بودن شرایط مناسب بروز این رفتارها باشد. به عنوان نمونه ممکن است به سبب ساختارهای تصمیمگیری سلسلهمراتبی، روندهایکاری روزمره، اعتماد ناکافی به زیردستان و … امکان انتقال مهارتهای آموخته شده به محیط کار فراهم نباشد در نتیجه آموزشهای کارکنان نمیتواند منجر به بهبود عملکرد سازمانی گردد.
– نتایج این فرضیه با نتایج پژوهش بیگی و فطرس (۱۳۸۸) همسو است؛ چرا که آنان در پژوهش خود به تأثیرگذار بودن سرمایه انسانی بر عملکرد سازمانی صنعت بانکداری ایران، صحه گذاشتند.
– نتایج این فرضیه با نتایج پژوهش شجاعی و باغبانیان (۱۳۸۸) همسو است؛ چرا که آنان در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که سرمایه فکری به طور معناداری با عملکرد سازمانی صنعت بانکداری ایران، رابطه دارد و بالاترین میزان اثرگذاری مثبت به ترتیب مربوط به سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه مشتری است.
فرضیه سوم: بین میزان توجه به مولفه ارزیابی عملکرد و عملکرد تعاونیهای تولید کشاورزی استان گیلان رابطه معناداری وجود دارد.
یافته های پژوهش نشان دادند بین مولفه ارزیابی عملکرد و عملکرد سازمانی رابطه منفی معنادار دارند. از تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از فرضیه سوم به این نتیجه می رسیم که بین مولفه ارزیابی عملکرد و عملکرد سازمانی در تعاونیهای تولید کشاورزی از دیدگاه کارکنان رابطه منفی معنادار دارند. دلیل احتمالی این نتیجه را میتوان بیان نمود که نظام ارزیابی عملکرد در این تعاونیها صرفا به صورت تشریفاتی اجرا می گردد و هیچ گونه تاثیری در شناسایی نقاط ضعف و قوت افراد در بهبود عملکرد آنان ندارد. و هرساله بدون هیچ گونه تغییری در روش اجرا، اهداف و نتایج تکرار میگردد. که این مهم شدیداً نیازمند حمایت و اصلاح تفکرات مدیران ارشد این تعاونیها در زمینه سیستم ارزیابی عملکرد مطلوب میباشد و همچنین فرهنگسازی در زمینهی ارزیابی عملکرد در این تعاونیهاکمک قابل توجهی به بهبود این سیستم خواهد کرد.
یزدان شناس (۱۳۷۹) در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به این نتایج دست یافت،۱ .بین استانداردهای نظام ارزیابی عملکرد در وضع موجود و وضع مطلوب تفاوت معناداری وجود دارد ، ۲. بین محتوای نظام ارزیابی عملکرد در وضع موجود و مطلوب تفاوت معناداری وجود دارد ، ۳. بین روش های انجام ارزیابی در وضعیت موجود ومطلوب تفاوت معناداری وجود دارد ، ۴. بین دوره های نظام ارزیابی در وضعیت موجود با وضع مطلوب تفاوت معناداری وجود دارد ، ۵. بین نحوهی استفاده از نتایج حاصله از نظام ارزیابی در وضعیت موجود با وضعیت با وضع مطلوب تفاوت معناداری وجود دارد ، ۶. بین اجرای نظام ارزیابی عملکرد در وضع موجود با وضع مطلوب تفاوت معناداری وجود دارد ، ۷.بین نظام ارزیابی عملکرد در وضع موجود با وضع مطلوب اختلاف معناداری وجود دارد .
رضایی و پاشا (۱۳۸۵) در پژوهشی تحت عنوان، ارزیابی عملکرد نظام آموزشی عالی، مطالعه موردی موسسههای آموزش علمی– کاربردی (ترمیک و پودمانی) در شهر تهران به این نتیجه رسیدند که موسسه های علمی و کاربردی از مهم ترین هدف پایه گذاران منحرف شده اند.
ابیلی و عالیخانی (۱۳۸۱) به بررسی عملکرد توسعه منابع انسانی در دانشکده های علوم رفتاری و اجتماعی دانشگاه تهران پرداخته اند. یافتهها نشان میدهد که وضعیت عملکرد کارکنان بخش خدمات آموزشی این دانشکدهها در وضعیت نا مطلوبی است و با اهداف ورویکردهای توسعه منابع انسانی بسیار فاصله دارد.
قریشی (۱۳۸۷) در بررسی نگرش دانشجویان، اعضای هیات علمی و کارشناسان آموزش نسبت به ملاکهای ارزیابی عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی دانشگاه الزهرا (س) به این نتایج دست یافت: ملاکهای ارزیابی عملکرد آموزش قبل و ضمن و پس از تدریس اعضای هیات علمی از نظر دانشجویان، اعضای هیات علمی و کارشناسان آموزشی تایید گردید . ۲. بین نظرات اعضای هیات علمی درباره ملاک های ارزیابی عملکرد آموزشی به تفکیک گروه و سابقه تدریس تفاوت معنادار بوده و فقط به لحاظ جنسیت و رتبه علمی تفاوت معناداری وجود نداشت. ۳. بین نظرات دانشجویان درباره ملاکهای ارزیابی عملکرد آموزشی به تفکیک دوره و ترم گذرانده تفاوت معنادار نبود و فقط از نظر رشته های تحصیلی تفاوت معنادار وجود داشت. ۴. بین نظر کارشناسان آموزش درباره ملاک های ارزیابی عملکرد آموزش به تفکیک سابقه کار تفاوت معنادار بود. ۵. میانگین نظرات دانشجویان، اعضای هیات علمی و کارشناسان آموزش نسبت به ملاکهای ارزیابی عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی معنادار بود. که نتایج تحقیق قریشی نشان دهنده نگرش مثبت دانشجویان ، اعضای هیات علمی وکارشناسان نسبت به ملاک های ارزیابی آموزشی اعضای هیات علمی بود که کاملا متضاد با نتایج پژوهش حاضر است.
میکائیل پیچلر^[۹۱] (۲۰۰۹) – در پژوهشی تحت عنوان “واکنش کارکنان به ارزیابی عملکرد توسعه یک چهارچوب کامل و آنالیزمتا ” به این نتیجه رسید که واکنش متفاوت کارکنان به ارزیابی عملکرد بستگی به نوع ادراکات آنها از سابقهی پیشین و واکنشهای (بازخورد) از ارزیابی دارد.
فرضیه چهارم: بین میزان توجه به مولفه جبران خدمات و عملکرد تعاونیهای تولید کشاورزی استان گیلان رابطه معناداری وجود دارد.
بر اساس داده های پژوهش در خصوصفرضیه چهارم میتوان گفت که جبران خدمات با عملکرد سازمانی همبستگی مثبت و معنادار در حد ۲۲۲/۰ دارند.
نتیجه به دست آمده را میتوان اینگونه تببین نمود که با برقراری سیستم پرداخت عادلانه حقوق و مزایا، ارائه بازخورد به مدیران توسط رؤسای مافوق، عزل مدیران ناموفق و تسهیل روندهای کاری برای حل مشکلات پیشآمده در سازمان، بهبود عملکرد مدیران چندان دور از انتظار نخواهد بود.
نظام پرداخت یکی از اجزای کلیدی سیستم مدیریت منابع انسانی است که عملکرد آن نقش موثری در بهبود بهره وری نیروی کار و متعاقباً کل سازمان خواهد داشت. در این خصوص روش های گوناگونی وجود دارد که از طریق آنها میتوان عملکرد نظام پرداخت را در جهت ارتقای بهره وری کلی سازمان قرار داد؛ بهنحوی که در بهترین حالت، استراتژی پاداش با استراتژی کلی

این گروهک به ظاهر اسلامی در چند سال اخیر به نهادی تبدیل شده است تا نشان داده شود ایدئولوژی اسلامی ، مدلی از گسترش خشونت، ارتجاع، بحران و در نهایت ناامنی، عقب‌ماندگی و جنگ علیه رفاه، امنیت و صلح بشری است. القاعده در عملکردش شیوه‌ای را نشان می‌دهد که نفی‌کننده هر نوع مصالحه و مذاکره است و با طرح «جنگ و جهاد مقدس» در پی جهانی کردن مبارزه میان تمدن غرب و تمدن اسلام است. امریکا با بزرگ‌نمایی تروریسم و القاعده و گسترش حوزه آن به کشورهای اسلامی درصدد تحمیل تعریف خود از اسلام و مسلمانان در جامعه جهانی است.^[۲۳۴]
القاعده گروهکی محسوب می شود با گرایشات افراطی مذهبی که فهم خود را از دین اسلام در قالب های گوناگون به مردم دنیا ارائه می کند^[۲۳۵]، تئوری «تروریسم» به جای «کمونیسم» را باورپذیرتر کرده و در نهایت، به سیاست‌های غرب علیه جهان اسلام «مشروعیت» بخشیده است. از مهم‌ترین خطراتی که وجود القاعده برای جهان اسلام دارد، ایجاد تصویری هولناک، خشونت‌بار و ارتجاعی از اسلام و اسلام سیاسی در ذهن غیرمسلمانان و مسلمانان است. جنگ تبلیغاتی وسیع غرب علیه اسلام و اسلام سیاسی می‌تواند تأثیراتی منفی در زندگی مسلمانان جهان در کشورهای مختلف برجا بگذارد و علاوه بر محدودیت‌هایی که در زندگی اجتماعی و سیاسی آنان ایجاد می‌کند، زندگی شخصی‌شان را نیز به مخاطره اندازد. در نتیجه، فضا را برای تصویب قوانین علیه مسلمانان فراهم می‌کند و از گرایش عمومی به اسلام سیاسی می‌کاهد. برای نمونه، توهین به مقدسات اسلامی از جانب رسانه‌ها و مسئولان غربی و حتی مقامات عالی کلیسا، مبارزه با حجاب و برخی مظاهر اسلامی در غرب، تولید آثار فرهنگی و هنری گوناگون علیه مسلمانان، تصویب قوانینی برای محدودسازی آنها در کنار برخی حمله‌های فیزیکی به مسلمانان و مکان‌های مقدس آنان، جملگی از اقدامات ضداسلامی‌ هستند که پس از ۱۱ سپتامبر شدت و مشروعیت یافته‌اند.^[۲۳۶]

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴- تجزیۀ ممالک اسلامی

پس از دوران با شکوه تمدنی، اوضاع در کشورهای اسلامی طوری شده بود که تمدن های وحشی اطراف که تا دیروز فکر حمله در سر نمی پروراندن، برای رسیدن به مقاصدشان دست به اقدام عملی برای تهاجم به ممالک اسلامی گرفتند، به تعبیر جرجى زیدان، در اواخر قرن ششم، ممالک اسلامى یکى به خاطر جنگ هاى داخلى سرداران و دیگر فساد دستگاه خلافت عبّاسى، به نهایت ناتوانى دچار شد و دشمنان اسلام، که متوجه این ضعف و ناتوانى و هرج و مرج داخلى شده بودند، فرصت را غنیمت شمردند و از شرق و غرب و شمال، به کشورهاى اسلامى حمله کردند; از غرب، صلیبى‌ها، از شمال گرجى‌ها، و از شرق قوم تاتارمغولان به سرکردگى چنگیز، با تمام سپاهیان خویش، به ممالک اسلامى حمله کردند. ابتدا ترکستان را زیر و رو کردند و از آنجا به طرف دیگر، تا به هر شهر و آبادى که مى رسیدند، مردم آن را مى کشتند، شهر را ویران و خرابه مى کردند و به شهر دیگرى مى‌تاختند. جرجى زیدان معتقد است: کشتار و غارتگرى چنگیز و سپاهیانش طورى بوده که در تاریخ بشریت سابقه نداشته است.^[۲۳۷]
اختلاف سران اسلامی با یکدیگر نیز سبب عمده ای برای نفوذ هر چه بیشتر سایرین و از جمله صلیبیون را فراهم کردند؛ اسماعیلیان و فاطمیان در طی جنگ‏های صلیبی با مسیحیان همکاری داشتند. چنان که در سال ۵۲۳ه رؤسای فرقه اسماعیلیه دمشق با صلیبی‏ها مکاتبه کردند و برای اشغال دمشق، به آنها قول همکاری دادند.^[۲۳۸] کاتبه‏ها میان فاطمیان و دولت روم شرقی باعث شد تا مورخانی، چون ابن اثیر، علت اصلی حمله صلیبی‏ها به حوزه جهان اسلام را «ترس فاطمیان از حضور سلاجقه در مصر» بدانند.^[۲۳۹]

۵- هجوم دشمنان

اقوام مختلفی جهت به زانو درآوردن تمدن اسلامی کوشیده بودند، یکی از این اقوام صلیبیون بود که همزمان با قرن چنجم هجری و آنهم زمانی که سرزمن های شام و عراق و ایران، دچار اخنلاف فرقه ای بودند و اختلاف میان حنفی ها و شافعی‌ها اشعری و معتزلی‌ها و شافعی و شیعیان اوج گرفته بود^[۲۴۰]
جنگ های صلیبی بر نظام فکری و فرهنگی- اجتماعی خاورمیانه تاثیر گذاشت. پس از جنگ صلیبی اول و اشغال بییت المقدس، یک حالت بی تفاوتی در مسلمانان به وجود آمد و روحیه بی اعتنایی و انزوا طلبی در مناطق مسلمان نشینی که به تصرف صلیبیها درآمده بود، به ویژه در شام، گسترش یافت. این در حالی بود که در زمان ایوبی ها و ممالیک در مصر و شام، خانقاهها و تکایا و زوایایی ساخته شد که پیش از ان در هیچ دوره ای چنین رشدی در ساختن این گونه بناها دیده نشد^[۲۴۱]
بر اثر جنگ های صلیببی نفوذ سیاسی و تجاری دولت فرانسه که سهم عمده‌ای در این لشکر کشی داشت به طور فزینده‌ای در قلمرو اسلامی بسط داده تا بدان جا که هنوز ملل خاورمیانه همه مردم مغرب زمین را فرنگی( فرنجی) که از واژۀ فرانک مأخوذ است، می‌خوانند. این نفوذ سیاسی و تجاری بعدها زمینه ساز استعمار دیرپای بر شامات و مغرب جهان اسلام از جانب فرانسه گردید.^[۲۴۲]
بالاخره دوره افول خلفای عباسی فرا رسید؛از یک طرف سلطان محمد خوارزم شاه که قصد داشت خلیفه عباسی را از میان بردارد و از طرف دیگر مغولان که با کشته شدن تجارشان، بهانه‌ای برای حمله به قلمرو اسلامی پیدا کردند^[۲۴۳] و چنان تاراج کردند که حتی در برخی مناطق به سگ و گربه هم رحم نکردند^[۲۴۴]

ج- اقتصادی

کافی است تا بدون مراجعه به منابع و با کوششی اندک به عارضه‌های اقتصادی ایجاد شده در میان مسلمانان نظر کرد، تا به درک رسید که، تقریبا همه مسلمانان با نوعی فقر علمی و به تبع آن با فقر اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند و اگر دارای مکنتی هم هستند نه بر اثر کوشش های خودشان بلکه بر اثر موهبت وجود منطقه نفتی و پول های بادآورده حاصل از آن منبع الهی است، که هر کدام از این امرای صاحب نفت را به ثروتمندانی مستبد و خوشگذران، تبدیل کرده است.
این سرانجام قومی است که خواهش‌های نفسش را با اسلام اصیل جایگزین کرده. شهید صدر می‌گوید: «…زمانى که جهان اسلام چشم به زندگى انسان اروپایى دوخت و به جاى ایمان به رسالت اصیل خود و قیمومت آن بر زندگى بشریت، پیشوایى فکرى و رهبرى کاروان تمدن از سوى او را پذیرا شد، نقش خود را در زندگى در همان چارچوب و تقسیم کار سنتى‌اى قرار داد که انسان اروپایى جهان را براساس سطح اقتصادى هر کشور و توان تولید آن، به کشورهاى غنى یا پیشرفته اقتصادى و کشورهاى فقیر یا عقب‌مانده اقتصادى تقسیم کرد و کشورهاى جهان اسلام را همگى در نوع دوم؛ یعنى کشورهاى عقب‌مانده قرار داد.»^[۲۴۵]

۱- مسلمانان مصرف کننده

زمانی که اسلام به عنوان صاددر کننده کالاهای مرغوب شناخته می‌شد گذشت و تقریباً از دورانی که اروپا به سوی صنعتی شدن حرکت کرد، جوامع اسلامی به صورت بازار مصرفی کالاهای تولیدی اروپاییان درآمدند؛ بازارهایی که برای تأمین هزینه‏ های مصرفی خود به ناچار می‏بایستی ذخایر و منابع خود را در اختیار ایشان قرار دهند. حاصل این که در مقطعی، یعنی قرون ۱۱-۱۳هجری، جهان اسلام به سطح پایین منحنی تمدنی خود رسیده بود واگر دعوت مجدد به احیای ارزش‏ها نبود، این سیر نزولی تداوم پیدا می‏نمود.
اختلاف فاحش در سطح در آمد سرانه و تولید و مصرف از ویژگی‌های نواحی مسلمان به شمار می رود. توطئه کشورهای دارای تکنولوژهای پیشرفته و استکبار برای ایجاد نفاق میان کشور های اسلامی و سرزمین های مجاور آنها، و نیز فروش اسلحه به آنان و مطرح کردن تهدید های کاذب و رواج فرهنگ مصرفی باعث شده که جهان اسلام همچنان دچار مشکلات و آسیب های جدی باشد.^[۲۴۶]
یقینا از چنین رابطۀ مصرفی که به یک توازن یک جانبه نیز کشیده شده‌ است،نمی‌توان به نفع موازنهء رهبری اسلامی در سطح جهان بهره‌ای گرفت و در نتیجه،با بکارگیری دستاوردهای علمی‌ و کاربردی تکنولوژی نمی‌توان در مواضع سیاسی،اقتصادی و فرهنگی،قدرتی برتر داشت و متعاقبا در میدان‌های‌ بین المللی،حوادث و رویدادها را به گونه‌ای رهبری و هدایت کرد که در نهایت،قدمی در مسیر تأمین منافع اسلام و مسلمین برداشته شود.
امروزه در برخی برهه های حساس انحصار علم، در علوم غربی و مصرف کنندگی بی چون و چرای مسلمانان از آنها، به شکل تحریم کالاهای استراتژیک علمی و اقتصادی، به بلای جان استقلال مسلمین و ابزار فشار مغرب زمین برای رسیدن به اهداف استعماری شان، مبدل شده است.
نابودی اقتصادی، ضعف مالی ونظام‌ تک‌محصولی‌، عملا باعث حفظ وابستگی کشورهای مسلمان شده و طولی نکشیده که به عنوان تامین کننده مواد خام استعمارگر غربی باقی ماندند. به علاوه کشورهای صنعتی اروپایی و آمریکایی با در دست داشتن قدرت سیاسی و نظامی و تسلط بر نظام های بانکی و ارزی مبادلات جهان، عملا عقب ماندگی را به کشور های مسلمان تحمیل کردند. اختلاف فاحش در سطح در آمد سرانه و تولید و مصرف از ویژگی های نواحی مسلمان به کار می رود. توطئه استکبار بری ایجاد نفاق میان کشور های اسلامی و سرزمین های مجاور آنها، و نیز فروختن اسلحه به آنان و مطرح کردن تهدید های کاذب و رواج فرهنگ مصرفی باعث شده که جهان اسلام همچنان دچار مشکلات و آسیب های جدی باشد. در بین کشورهای اسلامی تعدادی به شیوه سلطنتی اداره می شود. قوه قانون گذاری درآنان وجود ندارد و یا اگر هم دارد در مقابل قدرت پادشاه و امیر کم رنگ است. جایگاه مردمی در این واحی بسیر ضعیف و رژیم های آنان وابسته به غرب است. اگر چه بیشتر سرزمینهای اسلامی رژیم جمهوری دارند و به ظاهر و در ابتدای استقرار پشتوانه مردمی داشته اندر یا، اما این ها نیز تغییر روش داده‌اند و مجری سیاست های استکباری هستند. و وابستگی نظامی، سیاسی و اداری این کشور ها ملموس است.^[۲۴۷]

۲-اقتصاد تک محصولی

امروزه تقریبا هیچ کشور اسلامی را نمی‌توان یافت که از لحاظ اقتصادی دارای تنوع تولیدات و محصولات باشد. و به نوعی با اقتصادهای تک محصولی دست و پنجه نرم می‌کنند و البته برخی از این کشورها هم که فعلا پله های توسعه را طی کنند درگیر عدم کفایت علمی مناسب برای خود کفایی هستند. کشورهای حاشیه خلیج فارس عموما متکی بر درآمدهای منابع نفتی هستند و تمام امورات خود را از طریق حفر چاه‌های متعدد و رقابتی منقی با همدیگر برای بهره برداری هر چه بیشتر در این راه به تهی شدن این منابع از دسترس نسل آینده خود مشغولند؛ و از طرف دیگر شرکت های بین المللی با بهره گرفتن از مواد خام این کشورها، از ضعف تکنیکی و علمی این کشورها استفاده کرده، این منابع را هر چه بیشتر استخراج می‌کنند.
عده‌ای از کشورها هم که نفت دراختیار ندارند، به اقتصاد سنتی کشاورزی مشغول هستند که عموما، به لحاظ وضعیت بد آب و هوایی کشورهای اسلامی به بهره برداری صنعتی و ایجاد درآمد نمی انجامد؛ پس مردمی که دنبال درآمد هستند روز به روز، این عرصه را هم به رقییبان واگذار کرده و به دنبال کار کردن به شهرها می روند؛ تا از پولی که به دست میآوردند محصولات وارداتی غرب را تهیه کنند.
در میان کشورهای اسلامی ای هم که نفت مشاهده نمی شود چند کشور هستند که با درآمد حاصل از فروش کالاهای خلاف عرف بین الملل روزگارمی‌گذرانند. این اقتصادهای کم بهره؛ در مجموع ابزاری برای فشار آوردن و استفاده کشورهای دارای مکنت از مسلمین گشته.

۳- نابرابری تراز تجاری

در دنیایی که همه کشورهای اروپایی برای حمایت از همدیگر دارای اتحادیه های گواگون شده‌اند در بین مسلمین با وجود انبوه جمعیت و بازار خوب سرمایه گذاری و کار، به علت اختلاف‌های فراوان بین این کشورها،کشورهای اسلامی نتوانسته اند با هم یک رابطه تجاری مناسب برقرار کنند؛ و در عوض تا جایی که امکان دارد با کشورهای قدرت مند خارجی روابط دوستانه و ننگین دارند.
مبادلات تجاری بین کشورهای صنعتی و سرزمین های اسلامی تابع نابرابری بسیار خطرناکی است، چر ا که کشورهای صنعتی مود خام را به بهای نسبتا نازل دربیافت می کنند.و در عوض مصنوعاتی تحویل می دند که یا گره‌کشای کار مردم نیست یا اینکه ساختاراجتماعی و فرهنگی کشورهای سلامی را دچار آسیب می کند.و چه بسا این محصولات ، فرهنگ سلطه را پر رنگ‌تر می کند.^[۲۴۸]
در حالیکه کشورهای توسعه یافته روابط اقتصادی سیاسی و اجتماعی و نطامی خود را با یکدیگر روز به روز مستحکمتر می کنند، جهان اسلام تنها حدود ۱۵ درصد با هم روابط دارند^[۲۴۹]

فصل سوم:

حیطه‌های رشد

و

انحطاط مغرب زمین

مغرب زمین نیز مانند مسلمانان در تاریخ تمدن خود شاهد پیشرفت‌ها و عقب‌گردهای فراوانی در حیطه‌های مختلف تمدن خود بوده‌اند. جنبه مثبت و قابل دید آن امروزه در عرصه تولید و صنعت و پویایی در علوم مختلف به عینه قابل مشاهده است؛ به نوعی که نام بردن از غرب با به یادآوردن پیشرفت‌های علمی بی شمارش همراه است.
اروپای قبل از رنسانس با اروپایی که بعد از آن شروع به شکل‌گیری کرد، در زمینه های مختلفی با هم تفاوت دارند. غرب در این دو دوره زمانی، شاهد دو رویکرد فکری متفاوت به انسان، دین، عقل و استفاده از طبیعت است.در واقع رویکرد متفاوتی که بعد از رنسانس به وجود آمد، اروپای وحشی را هم به قله‌های پیشرفت علمی و نظری رساند، و هم روش نگرش علمای مغرب زمین به مقوله علم، طبیعت، انسان و دین عامل انحطاط اجتماعی واخلاقی اش، را شکل داد.
در این فصل ما به اجمالی از عرصه های پیشرفت و انحطاط های صورت گرفته در حیطه های سیاست، اخلاق، اجتماع و علم، در مغرب زمین اشاره خواهیم کرد.
گفتار اول: حیطه‌های رشد مغرب زمین
غرب در برهه‌ای از تاریخ قرار دارد که واقعا از جنبۀ علمی و فنی و صنعتی درخشیده است، و درخشش بسیار چشم گیر هم بوده است. فاصله بین عهد نوزایی تا شکوفایی صنعتی غرب شاید از دویست یاسیصد سال تجاز نکند، اما تفاوت میان این دو مرحله بسیار بارز و خیره کننده است. پیشرفت غرب در سده۲۰ در زمینه های صنعتی و به خصوص در انتهای قرن بسیار اعجاب برانگیز است. و توانسته به تبع رشد علمی‌اش در سایر جنبه ها هم از باقی تمدن هها ر زمینه های سیاسی ،اقتصادی و در برخی مقام های تربیتی نیز پیشی بگیرد.

الف – فرهنگی- علمی

عرصه علم و فرهنگ، بی شک یکی از مهمترین حوزه‌هایی است که غرب در آن حیطه به سرعت به رشد دست یافت.عمده دلایل این پیشرفت را می توان در عوامل زیر جستجو کرد.

۱- شکل گیری دانشگاه ها و نظام آموزش کارآمد

پیدایش انقلابهای گوناگون و پیشرفت علوم و صنعت به ناچار نیروهای کارگری را لازم داشت که با انتقال جمعیت روستاها به شهرها در قرن ۱۱و ۱۲ مدارس شهری از انواع مختلف، که تا این زمان در کارتعلیم و تربیت مشغول بودند، از زیر سایه مدارس رهبانی قد برافراشتند و به صورت نیروهای عمده‌ای بیرون آمدند. نهضت‌های اصلاحی تعلیم و تربیت رهبانیت با هدف کاستن نفش رهبانیت در امور دنیوی و تاکید نهادن بر سرشت معنوی دعوت روحانی, به این تحولات کمک رسانید. و انواع مختلف مدارس دولتی, چه دبستان و چه دبیرستان، پدید آمدند که گر چه مستقیما با نیازها و احتیاجات کلیسایی ارتباطی نداشتند اما به روی هر کسی که تواناییش را داشت باز بودند^[۲۵۰]
اهداف تربیتی مدارس جدید گسترده‌تر از مدرسه‌های رهبانی بود؛ مشتریان آن ها در کل، از میان کسانی بودند که پس از تحصیل می خواستند مناصب رهبری را در کلیسا عهده دار شوند و هم کسانی که به دنبال مشاغل دولتی بودند؛ لذا طیف وسیعتری از آموزش‌ها را شامل می‌شد؛ منطق, فنون چهارگانه(موسیقی, حساب, هندسه, الهیات, حقوق و طب موادی بودند که در مدارس شهری بیش از آنچه در صومعه‌ها تدریس می شد به ترویج آن می پرداختند.
گرچه بسیاری از این مدارس به ویژه در فرانسه وابسته به کلیسای جامع بود اما مدارسی هم پیدا می شدند که وابستگی کمتری به کلیساها داشتند، به عنوان نمونه مدارس بولونیا و آکسفورد در قرن ۱۲ به دلیل مطالعات پیشرفته آن ها در حقوق و هنرهای آزاد شهرت فراوانی داشت.
این مدارس با رشد اقتصادی در اروپا و تحولات اجتماعی و فرهنگی که به وقوع پیوست به تدریج تبدیل به دانشگاه های اروپایی شدند. بدین ترتیب، بولونیا در ۱۱۵۰ و پاریس در ۱۲۰۰و آکسفورد ۱۲۲۰ مقام دانشگاهی را به ست آوردند.وسپس در بقیه شهرهای اروپا به تقلید از آنان دانشگاه‌هایی به وجود آمدند.
ظهور این دانشگاهها مصادف شده بود با افول تدریجی علوم به ویژه علوم طبیعی در دنیای اسلامی بنابراین در حالی که شرق به مرور پژوهشهای علمی رو به کاستی می رفت؛ استادان و شاگردان این دانشگاهها با ولع هر چه تمام‌تر میراث علمی مسلمین را دریافت کردند و پس از ترجمه به توسعه و تکمیل آن پرداختند.^[۲۵۱]

۲- تغییر نظام آموزشی در غرب

توجه زیاد مردم به عقل و کارکرد کاربرد عقل ابزاری برای خدمت به انسان عصر دگرگونی فکری غرب، باعث شد رویکردی جدیدی به مقوله علم آموزی پیدا کند. و توجه مردم به سوی دانشگاه های مختلف غرب، تغییراتی در نظم و اهداف تدریس در دانشگاه ها داده شد عقل گرایی ابزاری به وجود آمد، که در طول زمان موجبات ترقی جامعه غربی را پدید آورد ؛ در قرون ۱۶ و ۱۷ تحقیقات علمی مردانی پون گالیله نیوتن و هایجنس و بویل چنان بنیان محکمی را تشکیل داد که توانستند به یاری مردم برای استفاده از این علوم بیایند. در واقع تحقیقات اینها، به گونه ای بود که دیگران می‌توانستند از آنها بهره برداری کنند^[۲۵۲]

۱) سازمان حقوقی مستقل

با تشکیل شکل نوین اداره دانشگاه، هسته اولیه دانشگاهها در غرب را یک انجمن صنفی متشکل از اساتید و دانشجویان بر عهده گرفت و امور مربوط به دانشگاه وابسته با اعضا بود. گرچه بسیاری از دانشگاههای اروپایی از میان مدارس کلیسایی رشد کردندو درابتدا، محتوای آموزشی آنها تا حد زیادی با تعلیم دینی اختصاص داشت, اما این دانشگاهها مشروعیت خود را از کلیسا نمی گرفتند و در تنظیم قواعد به صورت خود مختار عمل می کردند و شاید به همین خاطر بود که در راستای جذب اساتید , کسانی که مورد اتهام کلیسا و در معرض دستگاه ها تفتیش قرار می گرفتند جذب می شدند و حتی در مواردی برای جذب یک استاد , سه دانشگاه برای استفاده از او به رقابت پرداختند. و چنین به نظر می‌آید که در توافقی نانوشته کلیسا سخت‌گیری کمتری را نسبت به دانشگاهها و و استادان آنجا روا می داشتند. ^[۲۵۳]

۲) جای دادن رسمی علوم طبیعی و عقلی در آموزش

از مواردی که در شکل‌گیری دانشگاه، به عنوان یکی از ارکان موفقیت علمی غرب به شمار می آید؛ یکی، جدا شدن از آموزش های خرافی کلیسا بود و دیگری جایگزین کردن علوم کاربردی به جای دروس کلیسایی است. برای این کار در قرن ۱۲و ۱۳ بود که هسته یک آموزش دانشگاهی بر مبنای علوم طبیعی قرار گرفت؛ واز طریق این فرایند بهترین های حکمت علمی گرد آمده در سنت های یونانی و عربی به اروپا آورده شد, ظرف حدود یک‌صد سال مجموعه آثار ارسطو و مفسران او همچنین آثار برجسته دیگر یونانی و عربی را در اختیار غرب قرار داد. به گفته پروفسور گرانت این تحول که به سبب ترجمه‌های جدید به وقوع پیوست«بنیان های حقیقی را برای تحول مستمر علوم تا زمان حاضر ایجاد کرد.»^[۲۵۴]
در دانشگاه‌های این دوره، آثار ارسطو در محور اصلی برنامه درسی دانشگاه‌ها قرار گرفت و سپس نجوم و ریاضیات نیز بدان اضافه شدند و پس از آن نیز آثار بنیادین علمی که از منابع یونانی و اسلامی رسیده بود مشتاقانه مورد استقبال قرار گرفتند. به ویژه آن که مطالعه این کتاب‌ها در برنامه درسی دانشگاه نهادینه شد. بدین ترتیب عقل گرایی و دانش طبیعی در مرکز برنامه ها قرار گرفت.
البته، اینکه دانشگاهها به سوی علوم عقلی کشیده شدند به این معنی نیست که دانشگاههای غربی از همان ابتدا راه خود را از آموزشهای دینی جدا کردند بلکه تا قرن ها هم چنان الهیات در مرکز برنامه های درسی قرار داشت ولی اتفاق مهم نهادینه شدن آموزش علوم طبیعی و عقلی در این مراکز بود که با تداوم این سنت علمی و پس از طی بیش از ۵قرن در قرن ۱۷و ۱۸ منتج به انقلاب علمی در غرب و شکل گیری دانش جدید شد؛ برنامه درسی جدید به سرعت آثار خود را آشکار کرد و نوعی عقل گرایی و طبیعت گرایی را در میان داشمندان اروپایی ایجاد کرد و تمایل آن ها را برای کشف علل طبیعی اشیا تقویت کرد.^[۲۵۵]

۳) نظام استاندارد ارزیابی و ارتقا علمی

۱-۳ ضرورت پژوهش
آشنایی با فناوری و چگونگی به کارگیری و درک آن به عنوان پیش زمینه فراگیری سواد فناورانه از اهمیت بسیار برخوردار است(جوکار، ۱۳۸۸) .انسان ها همیشه در جهان فناورانه زندگی کرده اند و اساس تغییرات در جامعه فناوری است. جوامع دوره های مختلفی از تغییرات مانند انقلاب صنعتی، عصر اطلاعات را پشت سر گذاشته است. چون مردم در جهان پیشرفته فناورانه زندگی می کنند و تصمیمات و عملیات آن ها اثرات جهانی دارد، زندگی و یادگیری آن ها باید متناسب با فناوری باشد. تأثیرات فناوری اغلب در زندگی آینده و حال نمود پیدا می کند. ابزارهای فناورانه شهروندان را برای انجام وظایف روزانه خود قادر می سازند و توانایی آن ها را تقویت می کند. شهروندان امروزه باید تأثیرات فناوری در جهان خود را درک کنند گذشته از این، جامعه می تواند به شهروندان کمک کند سواد فناورانه خود را در زندگی روزانه خود توسعه دهند. بنابراین نیازهای جامعه فعلی و نظام آموزشی می تواند موجب توسعه سواد فناورانه شود(انجمن بین المللی آموزش فناوری،۲۰۰۳).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

درک فناوری برای توسعه مهارت های شغلی و شناخت روابط افراد، محیط و جامعه ضروری است. ضمن اینکه دست یابی به یک رویکرد چند بعدی برای تحلیل موضوعات مربوط به فناوری از زوایای مختلف نیز دلیل دیگری برای اهمیت سواد فناورانه است که رشد شناختی و مهارتی افراد را موجب می‌شود. یکی دیگر از دلایل اهمیت سواد فناورانه دلیل اقتصادی است. برای این منظور، کمیسیون امنیت ملی در قرن ۲۱(۲۰۰۱) اظهار داشت که سلامت اقتصاد آمریکا تنها به متخصصان (علوم، ریاضی و مهندسی) وابسته نیست بلکه به عمومی بستگی دارد که به طور مفیدی می توانند دامنه وسیعی از ابزارها و فناوری های نوین را بپذیرند. سواد فناورانه از لحاظ توسعه دانش و مهارت و توانایی دانش‌آموزان در عمل، ایجاد امکانات لازم برای دانش آموزان همه سطوح، انتظار پیشرفت علمی برای دانش آموزان، مشارکت کلیه شهروندان در تصمیم گیری آموزشی، حفظ و تداوم پیشرفت اقتصادی ملت‌ها اهمیت دارد(رز و داگر، ۲۰۰۲) و می تواند بخش لازم برنامه درسی نظام آموزشی باشد(انجمن بین المللی آموزش فناوری،۲۰۰۳).
با حضور اینترنت و جهانی شدن فناوری اطلاعات و ارتباطات و فرهنگ مرزهای جغرافیایی درهم- شکسته شده و معادلات زمانی و مکانی گذشته آنچنان بر هم خورده است که فشردگی فاصله ها موجب می شود تا نسل جدید در هر جامعه، جدا از مسائل معمول مرتبط با روحیات و شرایط محیطی خود از طریق امواج در معرض ارزشها، هنجارها و فرهنگهای مختلف و متنوعی قرار بگیرد و این امر می‌تواند سبب ساز فاصله گرفتن از نسل قبل از خود شود. جوامع غربی از دهه ۱۹۳۰ میلادی به مطالعه نسل ها پرداختند و از ۱۹۶۰ این مساله وارد فاز جدیدتری شده است که از عوامل اهمیت یافتن مطالعه نسل در جوامع مختلف می توان رشد فزاینده فناوری های مختلف را در نظر گرفت. بنابراین می توان گفت که هر نسلی فناوری را متفاوت از نسل دیگر تجربه میکنند جوانان که جزو کاربران و مصرف‌کنندگان علاقمند فناوری اطلاعاتی و ارتباطی می باشند ممکن است با تجربه های نسل قبل از خود نه تنها حس همدلی نداشته باشند بلکه فاصله بیش از معمولی را نیز با آنها احساس بکنند. بنابراین مطالعه ی فاصله نسلی بین بومیان دیجیتال و مهاجران از اهمیت و ضرورت زیادی برخوردار است(فتحی و مطلق،۱۳۹۰).
انجام دادن این پژوهش به منظور مقایسه میزان سواد فناورانه دانش آموزان و دبیران متوسطه است. ورود مبحث سواد فناورانه به مدارس کشور، یکی از مسائل پایه ای که وزارت آموزش و پروش باید با فراهم آوری زمینه های لازم مورد توجه قرار دهد و آموزش و بکار گیری آن در مدارس باید آغاز گردد. پرداختن به بررسی میزان سواد فناورانه دانش آموزان و دبیران و مقایسه آنها با یکدیگر از ضروریات است. با توجه به اهمیت مبحث سواد فنارانه و آگاهی از تفاوت های بین نسلی از لحاظ سواد فناورانه٬ پژوهش حاضر می تواند راهنمایی خوبی باشد.
۴-۱ اهداف پژوهش
پژوهش حاضر دارای یک هدف کلی و پنج هدف ویژه به قرار زیر است:
هدف کلی : شناسایی تفاوت سواد فناورانه دانش آموزان متوسطه با دبیران آنها در آموزش و پرورش شهر همدان
اهداف ویژه آن شامل موارد زیر است:
۱) تعیین میزان سواد فناورانه دبیران زن و دانش آموزان دختر شهر همدان.
۲) تعیین تفاوت دانش آموزان متوسطه با دبیران آنها در فهم ماهیت فناوری.
۳) تعیین تفاوت دانش آموزان متوسطه با دبیران آنها در فهم ارتباط فناوری و جامعه.
۴) تعیین تفاوت دانش آموزان متوسطه با دبیران آنها در فهم طراحی فناوری.
۵) تعیین تفاوت دانش آموزان متوسطه با دبیران آنها در کسب توانایی های مربوط به جهان فناورانه.
۶) تعیین تفاوت دانش آموزان متوسطه با دبیران آنها در درک فناوری در جهان اطراف.
۵-۱ سوالات و فرضیه های پژوهش
سوال کلی٬ سوالات ویژه و فرضیه کلی و پنج فرضیه ویژه این پژوهش به شرح زیر است:
سوال کلی:
۱) میزان سواد فناورانه دانش آموزان متوسطه و دبیران آنها در آموزش و پرورش شهر همدان چه میزان است؟
سوالات ویژه:
۱) میزان فهم ماهیت فناوری دانش آموزان و دبیران دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر همدان چه میزان است؟
۲) میزان فهم دبیران و دانش آموزان دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر همدان در ارتباط فناوری و جامعه چه میزان است؟
۳) میزان فهم دبیران و دانش آموزان دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر همدان در طراحی فناوری چه میزان است؟
۴) میزان فهم دبیران و دانش آموزان دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر همدان در کسب توانایی های مربوط به جهان فناورانه چه میزان است؟
۵) میزان درک دبیران و دانش آموزان دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر همدان در فناوری در جهان اطراف چه میزان است؟
فرضیه کلی: سواد فناورانه دانش آموزان دختر متوسطه و دبیران زن در آموزش و پرورش شهر همدان متفاوت است.
فرضیه های ویژه:
۱) بین دانش آموزان متوسطه و دبیران آنها در فهم ماهیت فناوری تفاوت وجود دارد.
۲) بین دانش آموزان متوسطه و دبیران آنها در فهم ارتباط فناوری و جامعه تفاوت وجود دارد.
۳) بین دانش آموزان متوسطه و دبیران آنها در فهم طراحی فناوری تفاوت وجود دارد.
۴) بین دانش آموزان متوسطه و دبیران آنها در کسب توانایی های مربوط به جهان فناورانه تفاوت وجود دارد.
۵) بین دانش آموزان متوسطه و دبیران آنها در درک فناوری در جهان اطراف تفاوت وجود دارد.
۱-۶ تعاریف مفهومی و عملیاتی
فناوری اطلاعات و ارتباطات
تعریف مفهومی: تولید یا استفاده از دانش و فرایند برای حل مسائل و توسعه ظرفیت های بشر را گویند(انجمن بین المللی آموزش فناوری٬ ۱۹۹۶) که در دنیای امروزی ریزپردازنده ها و امکانات دیجیتالی ماهیت آنها را تغییر داده است (عطاران و آیتی، ۱۳۸۸).
تعریف عملیاتی: در این پژوهش فناوری اطلاعات و ارتباطات به رایانه و اینترنت که توسط مدارس برای آموزش و یادگیری مورد استفاده قرار گرفته، اشاره می کند.
دوره متوسطه
تعریف مفهومی: در گزارش نهایی اجلاس منطقه ای یونسکو آمده است: دوره متوسطه عبارت است از دوره برزخ یا دوره انتقالی میان آموزش پایه که عمومی و غیر تخصصی است و آموزش تخصص تر در سطح عالی(صافی، ۱۳۷۹: ۸۹).
تعریف عملیاتی: دوره متوسطه در این پژوهش شامل دبیرستان های شهر همدان است.
سواد فناورانه
تعریف مفهومی: سواد فناورانه را توانایی فهم، ارزیابی، به کارگیری، مدیریت و فهم فناوری را سواد فناورانه گویند(انجمن بین المللی آموزش فناوری٬ ۱۹۹۶).
تعریف عملیاتی: سواد فناورانه از نظر عملیاتی توسط انجمن بین المللی فناوری آموزشی در پنج مؤلفه و بیست استاندارد مطرح شده و به صورت پرسشنامه ارائه گردیده است. ۳۵ گویه پرسشنامه سواد فناورانه را می سنجد.
ماهیت فناوری
تعریف مفهومی: ماهیت فناوری را درک اساسی فناوری های از قبیل کامپیوتر، هواپیما و ماشین ها گویند و فهم ویژگی ها و دامنه فناوری، مفاهیم اساسی فناوری، درک ارتباط بین فناوری ها و فهم ارتباط آنها با سایر زمینه ها گویند(انجمن بین المللی آموزش فناوری،۲۰۰۷).
تعریف عملیاتی: در این پژوهش ماهیت فناوری بوسیله سوال های ۱ – ۵ پرسشنامه سنجیده می شود.
ارتباط فناوری و جامعه
تعریف مفهومی: ارتباط فناوری و جامعه را درک آثار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی فناوری، اثر فناوری بر محیط، نقش جامعه در توسعه و استفاده از فناوری و نفوذ فناوری در تاریخ گویند(انجمن بین المللی آموزش فناوری،۲۰۰۷).
تعریف عملیاتی: در این پژوهش ارتباط فناوری و جامعه بوسیله سوال های ۶ –۱۴پرسشنامه سنجیده می شود.
طراحی فناوری
تعریف مفهومی: طراحی فناوری را درک ویژگی های طراحی، نحوه مهندسی طراحی، درک نقش پژوهش، توسعه، ابداع، نوآوری و نحوه حل مسائل گویند(انجمن بین المللی آموزش فناوری،۲۰۰۷).
تعریف عملیاتی: در این پژوهش طراحی فناوری بوسیله سوال های ۱۵–۱۸ پرسشنامه سنجیده می‌شود.
کسب توانایی های مربوط به جهان فناورانه
تعریف مفهومی: کسب توانایی های مربوط به جهان فناورانه را کاربرد فرایند طراحی، نحوه کاربرد و نگهداری محصولات و سیستم های فناوری، ارزیابی اثر محصول ها و سیستم ها گویند(انجمن بین‌المللی آموزش فناوری،۲۰۰۷).
تعریف عملیاتی: در این پژوهش کسب توانایی های مربوط به جهان فناورانه توسط سوال های ۲۴-۱۹ پرسشنامه سنجیده می شود.
فناوری در جهان اطراف
تعریف مفهومی: فناوری در جهان اطراف را درک فناوری های مربوط به پزشکی، فناوری های مربوط به کشاورزی و بیوتکنولوژی، فناوری های مربوط به انرژی، فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی، فناوری های حمل و نقل، فناوری های صنایع و کارخانجات، فناوری های عمرانی گویند(انجمن بین‌المللی آموزش فناوری،۲۰۰۷).
تعریف عملیاتی: در این پژوهش فناوری در جهان اطراف توسط سوال های ۲۵-۳۵ پرسشنامه سنجیده می شود.

مک‌فارلن و مک‌کنی با بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر روی شرکت‌های مختلف، دریافتند که فناوری اطلاعات تاثیرات متفاوتی بر روی شرکت‌ها و صنایع می‌گذارد. از زمانی که شبکه استراتژیک توسط مک‌فارلن و مک‌کنی در سال ۱۹۸۲ معرفی شد، به طور مرتب توسعه یافت و مورد استقبال بسیاری از پژوهشگران، استراتژیست‌ها، مشاوران و مدیران قرار گرفت. یکی از علل اقبال عمومی به این چارچوب را می‌توان در سادگی و قدرتمندی آن دانست. علت دیگر تحلیل‌های بیشماری است که بر روی این شبکه به طور مرتب انجام می‌شود و همچنان در حال توسعه و گسترش است. مک‌فارلن و مک‌کنی در ابتدا تنها قصدشان بیان تفاوت شرکت‌ها و صنایع در برخورد و سرمایه‌گذاری بر فناوری اطلاعات و یا به قول خودشان ارائه “رویکردی اقتضایی به مدیریت فناوری اطلاعات^[۴]” بود. اما کاربردهای متنوع دیگری برای این چارچوب پیدا شد، و همچنان می‌شود. هم اکنون این چارچوب به عنوان ابزاری استاندارد در تحلیل استراتژیک سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات در سازمان‌ها محسوب می‌شود، و دامنه کاربرد آن بسیار گسترش یافته است.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نکته لازم به ذکر این است که متاسفانه در ایران توجه چندانی به این چارچوب نشده است و دانشجویان و مدیران آشنایی چندانی با آن ندارند. شاید یک دلیل آن سلطه رویکرد فناورانه و غیراستراتژیک بر ادبیات و عملیات فناوری اطلاعات در کشورمان باشد.
شبکه استراتژیک مک فارلن نشان می‌دهد که سازمان‌ها از فناوری اطلاعات به روش‌ها متفاوتی بهره می‌برند. برخی از آنها کمترین سرمایه‌گذاری را بر روی آن انجام می‌دهند و تنها به استفاده از سیستم‌های پردازش مبادلات^[۵] پایه‌ای بسنده می‌کنند؛ و برخی دیگر از سازمان‌ها از آن به عنوان سیستم‌های اطلاعاتی مهمی که فرآیندهای کسب‌وکارشان را موثرتر و کارآمدتر می‌سازد می‌نگرند. برخی دیگر هم از سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات به عنوان ابزار و سلاحی استراتژیک، به منظور خلق و حفظ مزیت رقابتی پایدار، استفاده می‌برند.
در این چارچوب دو عامل بسیار مهم برای مدیریت فناوری اطلاعات در یک سازمان تلقی می‌شود. عامل نخست تاثیر فناوری اطلاعات بر عملیات روزمره کسب وکار سازمان است. برخی از سازمان‌ها که فرآیندهای کسب وکار آنها با زیرساخت‌های فناوری و سیستم‌های اطلاعاتی گره خورده است این مورد قابل درک است. به طور نمونه برخی از شرکت‌ها اگر تنها برای چند ثانیه سیستم‌های اطلاعاتی و یا زیرساخت‌های فناوری آنها دچار وقفه شود، در ارائه خدمات و تولید محصول تاثیر جبران ناپذیری بر سازمان خواهد گذاشت. در چنین سازمان‌هایی قابلیت اطمینان زیرساخت‌های فناوری و سیستم‌های اطلاعاتی باید نزدیک به ۱۰۰% باشد، و تحمل خطا در چنین سازمان‌هایی بسیار پائین است. به اصطلاح کیفیت عملیات فناوری اطلاعات در چنین سازمانهایی خطا-صفر^[۶] بایستی باشد. امروزه بانک‌ها، نمونه‌ای از چنین سازمان‌هایی هستند.
از طرفی دیگر سازمان‌هایی هم یافت می‌شوند که در صورت بروز اشکال و وقفه در عملیات فناوری اطلاعات آنها، حتا برای مدتی طولانی تاثیر جبران ناپذیری بر فرایند و عملیات کسب وکار آنان نخواهد گذاشت. بنابراین کسب وکار به عملیات خود به طرق دیگری ادامه می‌دهد.
عامل مهم دوم در مدیریت فناوری اطلاعات، اقدامات و تحقیقاتی است که اهمیت و تاثیر استراتژیک بر سازمانها خواهد گذاشت. اما در برخی از سازمان‌ها، پروژه‌های توسعه برنامه‌ها و سیستم‌های اطلاعاتی کاربردی هستند اما استراتژیک نیستند.
مک فارلان و مک کنی^[۷] (۱۹۸۲) چهار دسته از سازمان‌ها را شناسایی کرده‌اند که فناوری اطلاعات تاثیرات متفاوتی بر روی آنها می‌گذارد.
نمودار زیر این تقسیم بندی را براساس دو معیار یا طیف، تاثیر فناوری اطلاعات بر عملیات سازمان و تاثیر آن بر استراتژی سازمان، در یک جدول دو در دو نشان می‌دهد.
نمودار ۱-۱- شبکه استراتژیک

• • استراتژیک: سازمانهایی که در خانه شماره ۱ قرار می‌گیرند، سازمانهایی هستند که هم‌اکنون و در آینده به فناوری اطلاعات برای عملکرد خود نیاز مبرم دارند، مانند بانک‌ها، در این نوع از سازمانها همبستگی بالایی بین موفقیت سازمان و بکارگیری فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی وجود دارد.

• • کارخانه^[۸]: خانه شماره ۲، سازمانهایی هستند که برای انجام عملیات روزمره خود به فناوری اطلاعات وابسته هستند، اما بکارگیری فناوری اطلاعات برای آنها مزیت رقابتی ایجاد نمی‌کند. این سازمان‌ها خواهان سیستم ‌های اطلاعاتی قابل اطمینان و به سرعت در دسترس هستند. نظیر برخی از سازمان‌های تولیدی یا فروشگاه‌های زنجیره‌ای.

• • چرخشی^[۹]: خانه شماره ۳، این سازمان‌ها در حال حاضر به فناوری اطلاعات خیلی وابسته نیستند، ولی ممکن است که در آینده برای تقویت موقعیت رقابتی خود در بازار از آن بهره‌گیرند مانند برخی از شرکت‌های بیمه و شرکت‌های مشاوره‌ای.

• • پشتیبانی: خانه شماره ۴، در این گونه از سازمان‌ها، فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی نه در وضع کنونی و نه در آینده نقش تحول آفرین و یا تسهیل کننده‌ای را ایفا نمی‌کند. در این سازمان‌ها به فناوری اطلاعات تنها از منظر نوعی هزینه و بدون توجیه اقتصادی مستقیم نگریسته می‌شود.

انتخاب‎های استراتژیک کارکردهای فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی
سیستم فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی از چهار کارکرد عمده تشکیل شده است. این کارکردها در شکل زیر نشان داد.
نمودار ۱-۲- سلسله مراتب استراتژی های سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات
۱-۶- جامعه آماری
مدیران و کارشناسان خبره سازمان مدیریت صنعتی و آشنا به فناوری اطلاعات (تعداد جامعه آماری ۶۱ نفر می باشد).
۱-۷- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها
روش های توصیفی: میانگین و فراوانی
۱-۸- قلمرو پژوهش
۱-۸-۱- قلمرو موضوعی
استراتژی سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات به همراه چهار زیر سیستم آن شامل

• • استراتژی توسعه سیستم‌های اطلاعاتی

• • استراتژی خدمات فناوری اطلاعات

• • اسنراتژی سبد کاربردها

• • استراتژی فناروی و زیرساخت

۱-۸-۲- قلمرو مکانی
قلمروی مکانی این پژوهش دفتر مرکزی سازمان مدیریت صنعتی، واقع در نبش خیابان جام جم می‌باشد.
۱-۸-۳- قلمرو زمانی
این پژوهش از نیمسال دوم سال ۱۳۸۸ در سازمان مدیریت صنعتی صورت گرفته است .
۱-۹- روش ‌شناسی تحقیق
۱-۹-۱- نوع روش تحقیق
در این تحقیق، از روش کیفی در کنار روش توصیفی – پیمایشی استفاده خواهدشد. در روش‌های کیفی با بهره گرفتن از مشاهده، مصاحبه و تحلیل اسناد در مورد عملکرد، افکار و عواطف افراد شناخت حاصل می‌شود.
۱-۹-۲- روش گردآوری اطلاعات و داده‌ها
۱- مطالعات کتابخانه‌ای از جمله مطالعه کتاب‌ها و نشریات داخلی و خارجی و جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی اینترنت به ‌منظور یافتن مبانی نظری و استفاده از تجارب سایر محققین
۲- مصاحبه عمیق با مدیران و کارشناسان و افراد موثر در جامعه نمونه بصورت حضوری یا تلفنی
۳- استفاده از پرسشنامه به عنوان یکی از ابزارهای جمع‌ آوری اطلاعات برای دست‌یابی به داده‌های مورد نظر.
۱-۱۰- محدودیت‌های تحقیق
محدودیت شناخت کامل فرهنگ بومی یک سازمان حرفه‌ای با توجه به محدودیت زمانی، مشکل دسترسی به اعضای جامعه آماری به دلیل داشتن مسئولیت‌هایی در طرح های خارج از سازمان،
عدم تمایل جدی اساتید فن و بعضی از مدیران به همکاری بدلیل عدم برخورداری از روحیه نظارت پذیری و احساس اینکه نتیجه تحقیق قدرت و نفوذ آنان را ممکن است کاهش دهد.
۱-۱۱- تعریف واژگان و اصطلاحات
سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات
پیش از آنکه به مقوله مدیریت فناوری اطلاعات پرداخته شود لازم است که به روشن‌سازی و تعریف چند واژه‌ی کلیدی و تفاوت آنها که در تحقیق بسیار از آنها استفاده خواهد شد پرداخته شود.
نخستین نکته، در تعریف و تفاوت میان فناوری اطلاعات و سیستم‌های اطلاعاتی نهفته است، اگر چه در بسیاری از موارد به جای هم استفاده می‌شوند اما تفاوت معنی‌داری دارند.
واقعیت این است که سیستم‌های اطلاعاتی سال‌ها پیش از اختراع واژه فناوری اطلاعات در سازمان‌ها حضور داشتند، و حتی امروز نیز حضور دارند. در حالی‌که فناوری اطلاعات به طور خاص به فناوری مانند سخت‌افزارها، نرم‌افزارها و شبکه‌های مخابراتی اشاره دارد، که هم می‌تواند قابل لمس (مانند سرور، کامپیوتر شخصی، رهیاب، و کابل‌های شبکه) و هم غیرقابل لمس (مانند انواع نرم‌افزارها) باشد. فناوری اطلاعات اخذ، پردازش، ذخیره، تحویل و به اشتراک‌گذاری اطلاعات و دیگر محتواهای دیجیتالی را امکان پذیر ساخته و تسهیل می‌کند. در اتحادیه اروپا از واژه فناوری اطلاعات و ارتباطات^[۱۰] به جای فناوری اطلاعات برای تشخیص و تمایز آن از تلقی سنتی از فناوری اطلاعات و مخابرات استفاده می‌شود.
برنامه‌های کاربردی^[۱۱] که از این پس به اختصار آنرا ” کاربردها ” می‌نامیم نیز واژه‌ی دیگریست که از آن بسیار استفاده خواهد شد. در اصل کاربرد اشاره به استفاده از فناوری اطلاعات در فرآیندها و فعالیت‌های کسب‌وکار دارد. برنامه‌های کاربردی مطابق شکل زیر به دو دسته تقسیم می‌شوند.
انواع برنامه های کاربردی

به سازمان­هایی که با افراد آسیب دیده جامعه سروکار دارند (بهزیستی و…) پیشنهاد می­ شود از نتایج این تحقیق استفاده کنند.
استفاده از متخصصان و روان­شناسان خانواده در حوزه ­های تصمیم ­گیری و اجرایی نظیر دستگاه قضایی و به خصوص دادگاه­ های خانواده پیشنهاد می شود
اساتید و رسانه­های جمعی کشور در جهت تعدیل نگرش جامعه نسبت به طلاق تلاش بیشتری نمایند.
اهتمام بیشتر دولت و مسئولین مربوطه جهت شناسایی علل طلاق، بررسی دلایل سیر صعودی آن در سال­های اخیر و برطرف نمودن زمینه ­های به وجود آورنده طلاق در حد کلان.
وزارت آموزش و پرورش به عنوان متولی آموزش و تربیت نسل فردای جامعه از یافته­های این پژوهش برای جلوگیری از آسیب­های روان­شناختی که فرزندان خانواده­های طلاق ممکن است با آن روبه­رو شوند استفاده کند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

به مشاوران مدارس توصیه می­ شود که فرزندان خانواده­های طلاق را در ابتدای هر سال تحصیلی شناسایی کرده و به آنان آموزش­های لازم را دهند.
نظر به اینکه یکی از گرایش‌های بحث انگیز و قابل توجه حوزه‌ی روان­شناسی و مشاوره که امروزه به طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته است، حیطه ازدواج می‌باشد. پیشنهاد می‌شود، مشاورین و روان­شناسان خانواده و ازدواج از یافته‌های این پژوهش استفاده نمایند.
منابع فارسی:
قرآن کریم، سوره روم، آیه ۲۱
احدی، بتول (۱۳۸۷). رابطه احساس تنهایی و عزت نفس با سبک های دلبستگی در بین دانشجویان دانشگاه الزهرا.سال پنجم، شماره اول، صص ۴۱-۶۵٫
اژه­ای، ج. ۱۳۹۱٫ روان­شناسی از دیدگاه دانشمندان اسلامی. تهران: نشر شومیز، ۲۶۴ ص.
افروز، غ.م. ۱۳۸۹٫ مبانی روان­شناختی ازدواج در بستر فرهنگ و ارزش­های اسلامی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۷۰ ص.
اکبرزاده عبدالجبار، ح؛ حسین­پور لنگرودی، ف و مصباح، ن. ۱۳۸۹٫ بررسی رابطه سبک­های دلبستگی با نگرش نسبت به ازدواج و مهارت حل تعارض در دانشجویان مجرد کارشناسی دانشگاه تهران، مجله زن و مطالعات خانواده، ۲ (۸): ۵۴-۳۹٫
ایران محبوب، ج؛ مختاری، م ( ۱۳۸۵). رویکرد جریان زندگی در مطالعه ازدواج جوانان در ایران. فصلنامه جمعیت، ۱۴ ( ۵۸).
امیدوار، ب. ۱۳۸۷٫ بررسی تأثیر آموزش پیش از ازدواج بر نگرش­های زناشویی دانشجویان در آستانه ازدواج در شهر شیراز. دانش­نامه دکتری مشاوره خانواده، دانشگاه اصفهان.
آذربایجانی، م؛ سالاری فر، م. ر؛ عباسی، ا و کاویانی، م. ج. ۱۳۸۵٫ روان­شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی. تهران: انتشارات سمت، ۶۱۶ص.
براتی، ز (۱۳۸۵). بررسی اثر آگاه شدن زوجین از رابطه ویژگیهای خانواده اصلی و خانواده فعلی شان بر افزایش رضایت زناشویی آنها. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
برک، لورا، ای. (۲۰۰۱). روان شناسی رشد. چاپ دهم. (از لقاح تا کودکی). ترجمه یحیی سید محمدی (۱۳۸۶). انتشارات ارسباران.
برون، سیما (۱۳۸۵). مقایسه دلبستگی (به مادر، پدر و همسال) و سازگاری فردی-اجتماعی در سنین مختلف نوجوانی (از اواخر کودکی تا اواسط نوجوانی) در دانش ­آموزان شهرستان پلدختر، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
بک، آ.ت. ۱۹۹۴٫ عشق هرگز کافی نیست. ترجمه م قرچه داغی ۱۳۸۴، تهران: نشرذهن­آویز، ۳۹۳ص.
ثنایی ذاکر، ب. ۱۳۸۷ . مقیاس­های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت، ۲۴۶ص.
جعفری، م؛ فاتحی زاده، م و هاشمی، ن. ۱۳۸۶٫ اثربخشی آموزش پیش از ازدواج بر نگرش به ازدواج در دانشجویان دختر و پسر شهر اصفهان، دومین کنگره بین المللی پاتولوژی خانواده، انستیتو تحقیق خانواده، دانشگاه شهید بهشتی، ۲۰۱-۲۰۰ .
حسینی، ب. ۱۳۸۹٫ زمینه زوج درمانی. تهران: نشر جاودانه، ۵۲۸ص.
حقیقی زاده، م. ح؛ کرمی، خ و سلطانی، ت. ۱۳۸۹٫ معیارهای گزینش همسر از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اهواز، فصل­نامه علمی- پژوهشی علوم بهداشتی، ۲ (۲): ۵۴-۴۴٫
حیدر نیا، احمد، ثنایی، باقر و طالقانی، نرگس (۱۳۸۴). سلامت روان و عزت نفس دانش آموزان پسر دوره­ راهنمایی در خانواده­های عادی، تحت حضانت پدر و تحت حضانت مادر. فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره ۱۹، ۷۴- ۵۵٫
حیدری، م. ۱۳۸۷٫ دینداری و رضامندی خانوادگی. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۲۱۶ص.
رایس، ف. ۲۰۰۲٫ رشد انسان: روان­شناسی از تولد تا مرگ. ترجمه م فروغان (۱۳۸۸)، تهران: ارجمند، ۴۲۵ص.
ژوبرت، ناتاشا و گای، کاتلین. نیاز فرزندان طلاق و جدایی. ترجمه فاطمه قدیری (۱۳۸۳). چاپ اول، تهران: نشردانژه.
ساروخانی، باقر (۱۳۷۵). مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده. تهران: انتشارات سروش.
ستوده، هدایت الله (۱۳۸۳). آسیب شناسی اجتماعی، ویرایش سوم. تهران، انتشارات آوای نور.
ستیر، و. ۲۰۰۰٫ آدم سازی در روان­شناسی خانواده. ترجمه ب بیرشک (۱۳۸۸)، تهران: انتشارات رشد، ۳۵۷ص.
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (۱۳۸۱). روش­های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر آگه، چاپ سیزدهم.
سهرابی، فرامرز و رسولی فاطمه (۱۳۸۷). بررسی رابطه بین سبک دلبستگی و رابطه جنسی فرا زناشویی در بین زنان بازداشت شده در مرکز مبارزه با مفاسد اجتماعی شهر تهران. فصلنامه روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران، سال چهارم، شماره۱۴، ۱۴۳-۱۳۳٫
شریفی­زاده، ز. ۱۳۹۲٫ بررسی رابطه­ سبک­های دلبستگی اضطرابی و اجتنابی و نگرش مذهبی با ادراک آمادگی ازدواج و نگرش به ازدواج در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه قم. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
شعاع کاظمی، م؛ جعفری هرندی، م. ۱۳۸۸٫ بررسی مقایسه­ ای نگرش دانشجویان مجرد ومتأهل نسبت به ازدواج از دیدگاه واقعیت درمانی گلاسر، فصل­نامه پژوهش اجتماعی، ۲ (۴): ۱۲۸-۱۱۱.
عامری، فریده (۱۳۸۱). بررسی تأثیر مداخلات خانواده درمانی راهبردی در بروز اختلاف زناشویی، پایان نامه دکتری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
فاتحی­زاده، م. بهجتی اردکانی، ف. نصر اصفهانی، ا. (۱۳۸۴). بررسی تاثیر عوامل خانوادگی در پایین بودن آمار طلاق در شهرهای یزد، اردکان، میبد. مجله مطالعات تربیتی و روانشناسی ۶ (۱) ۱۳۶-۱۱۷٫
فردوسی­پور، س. ۱۳۸۴٫ آسیب شناسی خانواده. دوره علمی- کاربردی پودمانی (مدیریت خانواده).
فقیرپور، م. ۱۳۸۴، مشاوره قبل از ازدواج. گیلان: نشر رستگار، ۹۶ص.
کاردانی، آ. ۱۳۹۲٫ مقایسه‌ی نگرش نسبت به ازدواج و آمادگی برای ازدواج در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد راهنمایی و مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
کریمی، یوسف (۱۳۷۹). نگرش و تغییر نگرش. تهران: موسسه نشر ویرایش.
کریمی، یوسف (۱۳۸۵). روان شناسی اجتماعی. تهران: انتشارت ارسباران.
کریمی، ی. ۱۳۹۰٫ نگرش و تغییر نگرش. چاپ نهم، تهران: موسسه نشر ویرایش، ۱۷۶ص.
کرین، سی. ویلیام . پیشگامان رشد. ترجمه غلامرضا خویی نژاد و علیرضا رجایی (۱۳۸۴). چاپ اول، انتشارات رشد.
گلدنبرگ، ا؛ گلدنبرگ، ه. ۲۰۰۰٫ خانواده درمانی. ترجمه ح. ر شاهی برواتی، س نقشبندی و ا ارجمند (۱۳۸۶)، تهران: روان، ۴۵۲ص.
محمودی ایرانشاه، ناصر (۱۳۸۳). مقایسه میزان مسئولیت پذیری، عملکرد تحصیلی و سلامت روانی دانش آموزان دختر خانواده­های طلاق و عادی در دبیرستان های پلدختر با توجه به کنترل متغیرهای وضعیت اجتماعی-اقتصادی و طول مدت طلاق، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران پلدختر.
مرکز آمار ایران (۱۳۸۰). سالنامه آماری ایران.